Ο Θεόδωρος Ζαφειρόπουλος, με ένα γεμάτο Νοέμβρη να πλησιάζει στο τέλος του, μας μιλά για τη δουλειά του, τις δύο παράλληλες εκθέσεις Σύγχρονης Τέχνης που φιλοξενούνται στους χώρους της Nitra Gallery και την ολοκλήρωση της σημαντικής ανάθεσης του Goethe Institut (Homeland for Artecitya) που ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια στη Θεσσαλονίκη.
Αυτή τη στιγμή παρουσιάζονται δύο εκθέσεις, στη Θεσσαλονίκη (‘Jus Soli’) και την Αθήνα (‘This is my property’ σε επιμέλεια Αλεξάνδρας Αθανασιάδου) ενώ παράλληλα ολοκληρώνεται το έργο-ανάθεση από το Goethe Institute με τίτλο ‘HomeLand’. Θα μας μιλήσεις λίγο για το πώς συνδέονται αυτές οι τρεις διαφορετικές παρουσιάσεις;
Και οι δύο τελευταίες εκθέσεις που παρουσιάστηκαν στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη αποτελούν μέρη ενός ευρύτερου εικαστικού και ερευνητικού project με το οποίο ασχολούμαι τα τελευταία 5 χρόνια. Κεντρικό σημείο αναφοράς αποτελεί το έργο στο Goethe Institute Θεσσαλονίκης με τίτλο HomeLand. Μια εκθεσιακή παράθεση μίας συλλογής δειγμάτων χώματος (Land), το οποίο μεταφέρουν/προσφέρουν ένα πλήθος συμμετεχόντων από χώρους που θεωρούν ως χώρο καταγωγής/πατρίδα (Home). Για το έργο μπορείτε να ενημερωθείτε στο http://www.artecitya-homeland.gr. Ζητήματα όπως η προέλευση του εδάφους, η σχέση με τον τόπο και η ιδιαιτερότητα του τοπίου είναι τα εννοιολογικά ερωτήματα που θέτω σε αυτή την ενότητα των έργων μου. Η αποτύπωση τοπίων από τα ταξίδια μου στην Ελληνική και Ευρωπαϊκή μεθόριο και μετάπλαση τους σε εικόνες μέσω ζωγραφικής και ψηφιακής διεργασίας δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ανάγκη να αφουγκραστώ και να μεταφέρω την αίσθηση, τη μνήμη και την πολιτική φόρτιση που
αντανακλά η εκάστοτε τοποθεσία. Οι Πρέσπες, τα Ίμια, η Ειδωμένη, η Πέλλα δεν είναι μόνο όμορφες περιοχές αλλά και πεδία κοινωνικοπολιτισμικών ζυμώσεων. Η γη αυτών των σημείων είναι μια έντονα χρωματισμένη κουκίδα στον παγκόσμιο χάρτη. Οι εικόνες λοιπόν που θα αντικρύσει ο θεατής είναι κομβικά σημεία μιας δυστοπικής συνθήκης. Είναι αίολα παραδείγματα που θα συγκεντρωθούν σε μια έκδοση που ετοιμάζω στο προσεχές διάστημα και εκεί θα έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε παραθετικά και να ανακαλύψουμε με σαφήνεια τον εσωτερικό ιστό που τα συνενώνει.
Η τεχνική σου έχει πολύ ενδιαφέρον. Με ποιόν τρόπο συνυπάρχει η φωτογραφία με τη ζωγραφική;
Προσπάθησα να διαχωρίσω αλλά και να συναρμολογήσω το φωτογραφικό ντοκουμέντο του τοπίου που συνέλαβε η κάμερα με τον τόπο του τελικού έργου που θα κρεμάσω στον εκθεσιακό χώρο. Δεν χαρακτηρίζω τον εαυτό μου ως φωτογράφο συνεπώς έπρεπε να εντάξω την χειρωνακτική διαδικασία της ζωγραφικής με την ψηφιακή εκτύπωση. Τα έργα ξεκίνησαν με ανεικονικές ζωγραφικές χειρονομίες με ακρυλικά και λάδια σε τελάρα ζωγραφικής, πάνω στην επιφάνεια τους εκτυπώθηκε με την σύγχρονη ψηφιακή μέθοδο UV το φωτογραφικό αρχείο που στις περισσότερες φορές παραμορφώθηκε από το ζωγραφικό υπόστρωμα και στο τέλος επιζωγράφισα ορισμένα σημεία για να ομογενοποιήσω το οπτικό αποτέλεσμα. Η διαδοχή των παραπάνω εικαστικών πράξεων μου έδωσε την δυνατότητα να κατασκευάζω μια μοναδική εικόνα που συνδυάζει την φωτογραφική πιστότητα με την ζωγραφική ποιότητα. Μου αρέσει που όλοι με ρωτάνε πως κατάφερες να ισορροπήσεις δύο τόσο διαφορετικά μέσα με τόση ευλάβεια, άλλοι πάλι δεν μπορούν να καταλάβουν τα όρια της ζωγραφικής και της φωτογραφίας και κολλάνε την μύτη τους πάνω στα έργα για να τα διακρίνουν. Σε κάθε περίπτωση αυτό που τελικά με ενδιαφέρει είναι μια μεταφυσική απεικόνιση ενός αναγνωρίσιμου κόσμου με όρους ειρηνικής συνύπαρξης.
Πως πιστεύεις πως θα οδηγηθεί η δουλειά σου στο μέλλον; Θα την κερδίσει η ζωγραφική ή η φωτογραφία;
Δεν πιστεύω στο μέσον αλλά στο εικαστικό αποτέλεσμα. Μια εκτενής ξενάγηση στο σύνολο του εικαστικού μου έργου αποκαλύπτει πως κάθε φορά με βάση το περιεχόμενο του κάθε project ξεχωριστά επιλέγονται τα αντίστοιχα εκφραστικά μέσα για να υποστηρίξουν το ανάλογο λεξιλόγιο. Ξύλο, γυαλί, video, ήχος, animation, σχέδια, laser carving, performance, social networks. Το μέσον είναι το εργαλείο για να ξεδιπλώσεις τον νοηματικό και αισθητικό περιβάλλον των σκέψεων σου ώστε να υποστηρίξεις με αλληγορική σαφήνεια την άποψη σου. Είμαι υπέρμαχος της μορφικής ετερογένειας, συνεπώς κάθε προσήλωση σε έναν υλιστικό μονόδρομο θα με περιόριζε. Από την άλλη σέβομαι απόλυτα την παράδοση και τα επιτεύγματα που έχουμε ως ιστορική παρακαταθήκη για την κάθε αυτόνομη εικαστική πρακτική. Τόσο η ζωγραφική όσο και η φωτογραφία για παράδειγμα είναι ένα απέραντο αχαρτογράφητο πεδίο που πολύ ελάχιστοι σπουδαίοι καλλιτέχνες κατόρθωσαν να την ανανεώσουν ριζοσπαστικά. Με ενοχλεί η υπερταύτιση με το “καθαρό” μέσον και η ταυτοποίηση της μεθόδου μέσω της αυθεντίας. Μου αρέσει κάθε φορά να χρησιμοποιώ τόσα όσα χρειάζομαι και έχω μάθει να διαχειρίζομαι ώστε να παράγω ένα προσωπικό αποτύπωμα στον παγκόσμιο εικαστικό χάρτη.
Η έκθεση ‘Jus Soli’ παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη έως τις 8 Δεκεμβρίου 2018, ενώ η έκθεση ‘This is my Property’ στη Nitra Gallery-Αθήνα έως τις 12 Ιανουαρίου 2018.